مبلمان شهری در فضاهای شهری
در مجهزسازی فضاهای سبز و باز شهری ابتداییترین روش برای احساس آرامش و راحتی در پارکها استفاده از نیمکت است.
در مجهزسازی فضاهای سبز و باز شهری ابتداییترین روش برای احساس آرامش و راحتی در پارکها استفاده از نیمکت است. طرز قرار گرفتن این نیمکتها باید به شکلی باشد که دسترسی به آنها آسان و راحت بوده یعنی در سراسر پارک و به تعداد زیاد موجود باشد. صندلیها باید در روبهروی مناظر زیبا اما در جایی که در مسیر رفت و آمد افراد قرار نگیرد، واقع شود.
نیمکتهای مراکز عمومی شهر نیز میتواند برای آسایش و راحتی شهروندان در کنار مراکز ویژه مانند ایستگاهها، کیوسکها، باجههای تلفن، ظروف زباله و شیرهای آب قرار بگیرند. مهمترین محل قرار گرفتن نیمکتها در سطح شهر، مراکزی است که رفت و آمد مردم در آن جا زیاد است. به ویژه مکانهایی که برای استراحت و تفریح مردم است. فضای باز زیبا و مناسب عمومی به شهروندان این امکان را میدهد تا در کنار یکدیگر از طبیعت اطراف لذت ببرند.
با داشتن مکان مناسبی برای نشستن احساس رضایت آنها چندین برابر شود. افراد مختلف انواع متفاوتی از نیمکتهای پارک یا فضاهای سبز را میپسندند که این سلایق متفاوت چگونگی طراحی نیمکتهای پارک را تعیین میکند و به آن تغییراتی میدهد.
برای نمونه جوانان بیشتر روی بالای نیمکت یعنی تکیهگاه آن مینشینند تا روی خود نیمکت و این مورد باید در طراحی نیمکتهای پارک یا فضاهای باز شهری مورد توجه قرار گیرد. همچنین نیمکتهایی را که به این مراکز اختصاص میدهند، باید از استحکام بیشتری در ناحیه پایهها برخوردار باشد. یا به عنوان نمونه برای افراد مسن نیمکتهایی که دارای پشتی یا تکیهگاه است، راحتتر از نوع بدون پشت آن است.
در حالی که برای سایر افراد صندلیهای بدون پشت به آنها این امکان را میدهد تا در دو طرف نیمکت بنشینند.
در پارک یا فضاهای سبز شهری که امکان استفاده اقشار مختلف وجود دارد باید تمام امکانات رفاهی در نظر گرفته شود. صندلیها و نیمکتها باید به گونهای برای این مکانها ساخته شوند که مورد استفاده بیشتری برای همگان دارند.
در همین راستا و برای پیشگیری از تخریب مبلمان عمومی شهر باید به این نکته توجه داشت که تخریب بیشتر شامل چه چیزهایی میشود، چه زمانی این خرابکاریها شکل میگیرد و توسط چه کسانی، سپس برنامههای پیشگیری را به کار بست.
در زمینه ایستگاههای اتوبوس نیز، داشتن یک ایستگاه اتوبوس مناسب برای تمام سیستمهای حمل و نقل درون شهری امری واجب و ضروری است. اما مناسب بودن این ایستگاهها بسته به نظرات شهروندانی که از آن استفاده میکنند، دارد. از دید مدیران شهری که مسئولیت رسیدگی به این موارد را بر عهده دارند یک ایستگاه مناسب، ایستگاهی است که به مراقبت و نگهداری کمتری احتیاج دارد. از دید شهروندان یک ایستگاه خوب، دارای محیط دید بالا و امکان سوار شدن راحت به اتوبوس را دارد. هر دوی این نظرات خوب و به جا است، زیرا ساختن ایستگاههایی که مورد استفاده کمتری دارند، تنها هدر دادن سرمایه و ایجاد مشکل برای مسئولان است. طراحی و ساخت مناسب آن میتواند مدت زمان انتظار برای اتوبوس را لذت بخش کند.
مکانهای زیادی هستند که به علت نداشتن سایهبان، مکانهای تجاری پررفت و آمد، مکانی که آمد و شد افراد سالمند در آن جا بیشتر است و مکانهایی که آب و هوا اعتدال مناسبی نداشته باشد، برای رفاه شهروندان احتیاج به نصب ایستگاههای اتوبوس درون شهری است.
بهترین مکان برای قرار دادن ایستگاههای اتوبوس در نزدیکی مغازهها و در نزدیکی تقاطعها است که در این صورت باید سه متر از مسیر عبور و مرور عقبتر قرار گیرد تا ایجاد ترافیک و برخورد با افراد پیاده را نکند.
و چنانچه ایستگاه از تقاطع دور بود، سایهبان ایستگاه باید 12 متر از پیاده رو عقبتر قرار گیرد تا برای ایستادن اتوبوس مشکلی را ایجاد نکند.
ایستگاهها همچنین باید در مسیر موازی با پیادهروها قرار گیرد تا تداخلی با افرادی که در پیادهروها در حال عبور و مرور هستند، پیدا نکند.
طرز قرار گرفتن این ایستگاهها باید به شکلی باشد که مردم از باد و باران در فصل زمستان و از تابش اشعه خورشید در فصل تابستان محافظت شوند. هر چند این نکته مهم است که ایستگاهها باید به سمت خیابان باشد تا به افراد امکان آمد و شد راحتتر بدهد.
کیوسکها یا دیگر مراکز فروش یا دستفروشی باید در سمت پایین این ایستگاهها واقع شوند.
ایستگاههای طراحی شده باید به شکلی باشد که گویای نماد شهری که در آن این ایستگاه قرار دارد بوده و از مواردی که منحصر همان شهر است ساخته شود.
گاهی ایستگاههای استاندارد از نوع مشخصی از مواد ساخته و طراحی میشوند. به جز موارد عنوان شده و در طراحی این تجهیزات باید میدان دید، تسهیلات، راحتی و دسترسی آسان به اتوبوس را نیز مد نظر داشت.
میدان دید مناسب مردم را قادر میسازد تا آمدن اتوبوس را ببینند. ایستگاههایی که از نظر طراحی ضعیف هستند به سبکی طراحی شدهاند که برای دیدن رفت و آمد اتوبوس باید ایستگاه را ترک کرد و به لب پیادهرو آمد.
نوع دیگر طراحی باید به شکلی باشد که سوار شدن اتوبوس برای افراد به راحتی شکل گیرد. این مورد یکی از موارد مهم در طراحی ایستگاههای اتوبوس است. زیرا مردم دوست دارند به راحتی به اتوبوس مورد نظر خود برسند.
ایستگاهها باید دارای مکانی برای نشستن مسافرین باشند تا در مواقع بارانی یا هوای نامساعد احساس راحتی کنند.
مردم به اطلاعاتی در مورد زمان ورود و خروج به ایستگاه نیاز دارند. وجود تابلوهای اطلاعرسانی در ایستگاهها برای شهروندان و توریستها بسیار جالب و مفید است.
به ویژه در بسیاری از مراکز شهری در مراکزی که افراد به میزان امنیت بیشتری نسبت به دیگر مراکز احتیاج دارند، مانند پارکها، مراکز خرید و دیگر مراکز عمومی باید از تعداد بیشتری از چراغهای روشنایی در خیابان و مکانهای فوق استفاده شود. طراحی این چراغها در سطح شهر به فنآوری طراحی این نوع چراغها و وسعت خیابان یا مراکزی که این چراغها در آن نصب میشود بستگی دارد.
اگر چه میزان استفاده بیشتر از این تمهیدات در شب شکل میگیرد اما از اهمیت ویژهای برخوردار است.
اهمیت وجود روشنایی در سطح شهر به دلیل افزایش ایمنی در سطح خیابانها به ویژه در مراکز پررفت و آمد، راهنمایی جهتها در سر تقاطعها، چهارراهها، پلها، ساختمانها تشخیص هویت و موقعیت محل است.
در بسیاری از شهرها و کشورها برای جلب بیشتر توجه افراد و برای برگزاری اعیاد و مراسم جشن، شهر و درختان آن را چراغانی میکنند که این علاوه بر زیباسازی شهر به مکانهای عمومی نیز روشنایی بیشتری میبخشد.
در ایستگاههایی که چراغهای روشنایی آن روشن است شهروندان برای انتظار کشیدن احساس امنیت و آرامش بیشتری میکنند.
در کنار درهای ورودی ساختمانهای مسکونی نیز وجود چراغهای روشنایی اهمیت بسیاری در رفت و آمد افراد دارد. حتی وجود چراغ در هنگام تعطیل بودن مراکز نیز از اهمیت بسزایی برخوردار است.
ظروف زبالهای که در سطح شهر قرار میگیرند به مصارف مختلفی میرسند. سطلهای زبالهای که در سطح شهر قرار میگیرند باید قابل دسترسی آسان و به تعداد زیاد بوده و احتیاج به محافظت نداشته باشند.
یکی از اشتباهات مهمی که در شهرها اتفاق میافتد این است که سطلهای زباله را در جایی قرار میدهند که بتوان به راحتی آنها را خالی کرد نه این که به راحتی برای شهروندان قابل دسترسی باشد. نتیجه آن خیابانهای پر از زباله و سطلهای خالی است. زیرا مردم وقت خود را برای یافتن سطل زباله صرف نمیکنند. برای تعیین این که در چه جاهایی باید سطل زباله قرار بگیرد، مواردی را باید در نظر داشت، به عنوان نمونه وجود مواردی از مبلمان شهری در خیابان، نوع و موقعیت طبقات اول مانند ساختمانها، فروشگاهها و رستورانها که همچنین باید نوع و میزان زبالههای این مراکز نیز با سطلهای گذشته شده متناسب باشد.
بهترین مکان برای گذاشتن سطل های زباله مکانهای تجاری و پررفت و آمد در حاشیه پیادهروها، در نزدیکی اغذیهفروشیها و کنار صندلیهای ایستگاههاست.
تعداد سطلهای زباله که در یک مکان باید قرار داده شود به تعداد افرادی که در آن مسیر رفت و آمد دارند و میزان زبالههای آن محل بستگی دارد.
برخی از موارد را در طراحی سطلهای زباله باید در نظر داشت مانند تفاوت در طراحی سطلهای زباله با سطل مواد به درد نخور و بدون استفاده، کیفیت مواد موجود در سطل، نداشتن سر یا دریچه برای ریختن زباله درون سلطل، بزرگی سطل که بستگی به میزان استفاده و محل قرار گرفتن سطل دارد، همچنین سطلها باید محکم باشند تا در اثر نشستن برخی افراد روی آنها نشکند.
این موارد نیز در هنگام ساخت سطلهای زباله باید در نظر گرفته شود، استقامت و دوام، موارد ضد حریق، رنگ، مقاوم در برابر آلودگی، لعابداشتن سطل که شامل رنگی میشود که به راحتی ورقه نشود، سطل ژر از منفذ آلومینیوم که معمولا ماده خوبی برای استفاده در این مورد است، ژلاستیکهای مقاوم، ورقههای استیل گالوانیزه، بیشتر سطلها را باید بتوان به راحتی توسط ماموران شهرداری تخلیه کرد که بیشتر از طرف سرسطل تخلیه میشوند. تخلیه آن دسته از سطلهایی که از طرفین باز میشود کار سختی است. در برخی از مواقع موجب شکستن سطل و درب آن میشود.
سطلها همچنین باید دارای سطحی باشند که از خروج مایعات درون سطل به بیرون جلوگیری کند. که برای رفع ابن مشکل از کیسههای داخلی پلاستیک درون آن استفاده میکنند. این کیسهها از نوع فلزی خود بهتر هستند. در پارکها در قسمتهایی که مخصوص پخت کباب است از لایههای فلزی استفاده میکنند. اما در سطح شهر از نوع پلاستیک آن استفاده بیشتری میشود.
در نیویورک استانداردهای جدید برای کیسههای زباله وضع شده است که از پارگی و نامرغوبی کیسهها کاسته است. این یک کیسه پلی اتیلنی 30 لیتری به ضخامت یک و نیم میلیمتر است و قیمت آن تنها 9 سنت است. به هر شکل برقراری یک برنامه صحیح برای محافظت و بهسازی موارد گفته شده یک ضرورت برای حصول نتیجه بهتر خواهد بود.
کلمات کلیدی: